Wat is de huidige status van de nieuwe generatie Eurocodes?

Ten eerste is er in de groep “Belastingen op constructies” (Eurocode 1) een norm over atmosferische ijsvorming (EN 1991-1-9) en een andere over belastingen van golven en stromingen op kuststructuren (EN 1991-1-8) bijgekomen. Andere aangebrachte wijzigingen hebben betrekking op de modellering van klimaatacties op lange termijn, met als doel beter rekening te houden met klimaatveranderingen, en bepalingen betreffende robuustheid. 

Bovendien bevatten de Eurocodes van de tweede generatie nieuwe structurele materialen, zoals hoogsterktestalen (EC3), staalvezelbeton (EC2), beton met koolstofvezelversterkte polymeren (EC2), enz. Een nieuwe Eurocode (EC11) is specifiek gewijd aan constructieglas. 

Bij deze nieuwe generatie Eurocodes horen ook technische specificaties. Hiertoe behoren bijvoorbeeld CEN/TS 19101 voor berekening van constructies van composietmaterialen, CEN/TS 17440 bij de evaluatie en renovatie van bestaande constructies en CEN/TS 19102 voor ontwerp en berekening van gespannen membraanconstructies. 

Tot slot zijn de verschillende Eurocodes van de tweede generatie geherformuleerd en opnieuw ingedeeld om het gebruik ervan te vergemakkelijken. 

Het Europees Comité voor Normalisatie (CEN), waarvan 34 Europese landen lid zijn, stelt de Eurocodes op. Het CEN heeft verschillende subcommissies opgericht, die overeenkomen met de 11 Eurocode-groepen. Deze subcommissies zijn op nationaal niveau overgenomen en staan bekend als “spiegelcommissies”. De Europese commissies en spiegelcommissies bestaan uit een aantal experts in het door de betreffende Eurocode behandelde domein. 

Elk Europees comité ontwikkelt de normen die bij zijn groep horen. Zodra een eerste “draft” klaar is, wordt deze ter consultatie voorgelegd aan de verschillende lidstaten. De lidstaten hebben dan de mogelijkheid om opmerkingen te maken via de spiegelcommissies. De “draft” van de norm wordt vervolgens herwerkt en opnieuw ter evaluatie voorgelegd. Soms zijn meerdere evaluaties nodig om overeenstemming te bereiken tussen verschillende lidstaten over het document. Zodra iedereen het eens is, volgt een “formal vote” (formele stemming) over de “draft”. In dit stadium zijn er meestal alleen opmerkingen over de vorm en niet meer over de inhoud. Tussen deze fasen wordt de norm vertaald van het Engels naar het Duits en Frans. Zodra de norm in de “formal vote" is goedgekeurd, is deze definitief en kan de ontwikkeling van de nationale bijlage door de verschillende spiegelcommissies beginnen, samen met de vertaling in de officiële talen van het land.

De vertaling naar het Nederlands gebeurt in samenwerking met het NEN (het Nederlands normalisatiebureau). Voor de ontwikkeling van de nationale bijlagen wordt het werk uitgevoerd door werkgroepen die binnen de betreffende spiegelcommissie zijn opgericht.

Op Europees niveau zijn er 3 belangrijke datums voor deze 2de generatie Eurocodes.

30 maart 2026:
dit is de uiterste datum waarop alle normen van de tweede generatie beschikbaar moeten zijn voor de spiegelcommissies. Met andere woorden, dit is de datum waarop alle normen op Europees niveau definitief moeten zijn, zodat de spiegelcommissies kunnen starten met het opstellen van de nationale bijlagen en deze indien nodig kunnen vertalen. 

30 september 2027:
dit is de uiterste datum waarop alle normen van de tweede generatie van kracht worden. Op deze datum moeten de nationale bijlagen en vertalingen klaar zijn. 

30 maart 2028:
uiterlijk op deze datum moeten alle normen die in strijd zijn met de tweede generatie Eurocodes zijn ingetrokken. Op deze datum zal de eerste generatie Eurocodes niet langer van toepassing zijn. 

De nationale bijlagen stellen de verschillende CEN-lidstaten in staat om bepaalde parameters op nationaal niveau te bepalen. Deze worden “NDP's” (Nationally Determined Parameters) genoemd en duidelijk als zodanig vermeld in de inleiding van elke Eurocode en aan de hand van opmerkingen die rechtstreeks in de tekst worden ingevoegd. Alleen deze parameters kunnen nationaal worden vastgelegd; de gehele Eurocode is de facto van toepassing in alle landen. De op nationaal niveau bepaalde keuzes, hebben over het algemeen betrekking op: 

• veiligheidsfactoren;
• klimaatgerelateerde waarden, die voornamelijk verband houden met de geografische en klimatologische situatie van het land: een huis aan de Noordzeekust is duidelijk niet onderhevig aan dezelfde wind- of sneeuwbelasting als een chalet in de Alpen;
• de keuze om een bijlage bij de Eurocode al dan niet normatief te maken;
• aanvullende, niet-tegenstrijdige informatie: het doel hiervan is meer informatie te geven om de implementering van de Eurocode te vergemakkelijken. In geen geval mag deze informatie in tegenspraak zijn met de Eurocode. 

De nieuwe Eurocodes worden over het algemeen twee keer per jaar beschikbaar gesteld op de NBN-website (rond maart of november). Momenteel zijn al enkele Eurocodes beschikbaar op de NBN-website: 

• NBN EN 1996-1-1: 2022
• NBN EN 1990: 2023
• NBN EN 1999-1-1, -1-2, -1-3, -1-4, -1-5: 2023
• NBN EN 1991-2: 2023
• NBN EN 1992-1-1, -1-2: 2023
• NBN EN 1996-3: 2023
• NBN EN 1991-1-2: 2024
• NBN EN 1993-1-2, -1-3, -1-5, -1-8, -1-13: 2024
• NBN EN 1996-1-2, -2: 2024
• NBN EN 1998-1-1, -5: 2024 

De volgende Eurocodes zullen eind 2024 beschikbaar zijn:

• NBN EN 1997-1, -2 

En de daarop volgende in de eerste helft van 2025: 

• NBN EN 1997-3
• NBN EN 1991-1-1, -1-3, -1-5, -1-9  
• NBN EN 1993-1-4, -1-6, -1-7, -1-9, -1-10
• NBN EN 1998-2 

Opgelet! Hoewel sommige Eurocodes al uitsluitend informatief beschikbaar zijn op de NBN-website, zijn ze nog niet van toepassing! U moet wachten op de publicatie van hun nationale bijlagen. Zodra deze beschikbaar zijn, kan u ze terugvinden op de website van NBN.