Op regelmatige tijdstippen wil de Octrooicel van Buildwise (OCBC) een recent gepubliceerd octrooi of een octrooiaanvraag met relevantie voor de bouwsector onder de aandacht brengen. Octrooien zijn publiek beschikbare documenten, en bevatten een schat aan technische informatie. In ruil voor de octrooibescherming moeten uitvinder en/of aanvrager een gedetailleerde beschrijving van hun uitvinding in het octrooi opnemen (principe van wederkerigheid).

‘Uitvinding van de maand’ analyseert de inhoud van een octrooi, maar doet geen uitspraak over de geschiktheid voor gebruik of toelaatbaarheid van de uitvinding. Voor de octrooibescherming moet de technische uitvinding nieuw, inventief en industrieel toepasbaar zijn. De selectie hiervoor komt tot stand door maandelijks een aantal IPC-klassen (International Patent Classification) waar regelmatig bouwgerelateerde octrooien onder verschijnen te screenen op publicaties met een Belgische uitvinder of aanvrager. De selectie gebeurt vervolgens in functie van het onderwerp (sanitair, schrijnwerk, ruwbouw,…) en het type aanvrager (KMO, GO, particuliere uitvinder), waarbij voldoende variatie wordt nagestreefd.
De publicatie heeft tot doel de bouwsector vertrouwd te maken met octrooien en aan te tonen dat octrooien niet steeds van toepassing zijn op complexe producten. Bovendien kunnen ze als inspiratie dienen voor ondernemingen die willen innoveren. Lezers die andere octrooien willen nomineren mogen steeds de Octrooicel OCBC contacteren.
Aanvrager : Universiteit Gent [BE]
Uitvinders:
Stéphanie Van Linden & Nathan Van Den Bossche [BE]
IPC-classificatie :
E04B1/68
Publicatienummer:
US20243318420A1
WO2022157023A1
Publicatiedatum:
26/09/2024
Internationale octrooiaanvraag
Prioriteitsdatum: 22/01/2021
US 2024318420A1 – Sealing strip for sealing joints between the surfaces of two adjacent components
"Voegband voor het afdichten van voegen tussen de oppervlakken van twee aangrenzende elementen"
Probleemstelling:
Infiltratie van regenwater is nog steeds één van de belangrijkste oorzaken van schade aan gebouwen. Er zijn verschillende manieren om het water af te voeren en dergelijke beschadigingen te voorkomen. De voegen tussen gevelpanelen of ter hoogte van ramen vormen daarbij een belangrijk aandachtspunt. Het is immers bij die voegen dat het risico op schade het grootst is en er dus een correcte afvoer van het water moet gebeuren.
Een vaak gebruikte oplossing om dit water af te voeren is de spouwconstructie. Daarbij wordt het water dat toch doorheen de buitenschil dringt via de spouwdrainering afgevoerd. Belangrijk is daarbij dat het water door winddruk niet voorbij de watervoerende laag kan lopen en schade veroorzaakt aan de binnenzijde of de thermische prestaties van de isolatie vermindert. Een goede luchtdichtheid is dus erg belangrijk. Bij de voegen tussen prefab panelen is dit minder gebruikelijk. Een tweede dieper geplaatste voegband aanbrengen is arbeidsintensief en de plaatsing ervan moeilijk te controleren. Een andere strategie is om een perfecte waterdichtheid van de bouwschil te realiseren. Een ETICS-systeem is daar een voorbeeld van, maar ook dan moet de nodige aandacht uitgaan naar de aansluitingen met doorvoeren en schrijnwerk. Vooral wanneer de ondergrond vochtgevoelig is (houten plaatmateriaal) moet elke infiltratie vermeden worden. Traditioneel worden de voegen gedicht met een zwelband en aangevuld met een soepele voeg. Het risico op waterinfiltratie bij dergelijke eenlaagse systemen valt niet volledig uit te sluiten (slijtage, veroudering, slechte aansluiting,…). Bij een gebrekkige luchtdichtheid, meestal voorzien aan de binnenzijde van de wand, bestaat er een risico op waterinfiltratie.
De hieronder beschreven uitvinding heeft betrekking op de uitvoering van een vernieuwd voegsysteem, waar tegelijk de voordelen van een eenlaags systeem (makkelijk te plaatsen) gecombineerd worden met de voordelen van een tweelaags systeem (betere en meer robuuste waterafvoer).
Dit is een overzicht van enkele vergelijkbare voegsystemen die terug te vinden zijn in de state-of-the-art, waarnaar ook verwezen wordt in het octrooi.

Uitvinding:
De huidige uitvinding betreft een nieuwe methode voor het afdichten van voegen tussen 2 aangrenzende elementen. De octrooiaanvraag is één van de resultaten van het doctoraat van Stéphanie Van Linden ‘Fourth Generation Watertightness: A performance-based Strategy to control rainwater infiltration in façade systems’.
Om een effectieve afdichting tussen gevelelementen te realiseren moeten een aantal problemen worden verholpen. Eerst en vooral moet waterinfiltratie voorkomen worden. Dit kan door het water buiten te houden, ofwel door het water dat toch door de dichting komt terug naar buiten te draineren.
Verder moet de voeg ook in goede staat zijn om bewegingen op te vangen van de gevelelementen, maar ook om maat- en vormafwijkingen bij de gevelelementen en plaatsingstoleranties op te vangen. Eventuele scheurtjes of barstjes in de waterdichtheid ten gevolge van bewegingen of veroudering mogen geen aanzienlijke waterinfiltratie tot gevolg hebben, vooral niet wanneer de ondergrond vochtgevoelig is. Het doel van de afdichting is dus zowel een lucht- als waterdichtheid te realiseren, zodat er geen water kan doordringen tot de binnenomgeving.
Het voegmateriaal is samendrukbaar (minstens 60% van de oorspronkelijke afmetingen), bij voorkeur een open of gesloten celstructuur (bv. polyurethaanschuim).
Het voegmateriaal bestaat uit een achterliggend gedeelte dat perfect aansluit op de aangrenzende gevelelementen, zodat een goede luchtdichtheid verkregen wordt (bijvoorbeeld met een gesloten celstructuur). Het voorste gedeelte van de voegband is voorzien van uitsparingen die van boven naar beneden lopen en zorgen voor de drainage van het voegmateriaal. Geen enkele van deze openingen loopt door tot het achterliggende gedeelte, omdat hierdoor een onderbreking in de luchtdichtheid zou kunnen ontstaan.
Er worden een aantal uitvoeringsvarianten in het octrooi opgesomd. Hun prestaties inzake waterdichtheid evenals het risico op waterstagnatie worden in het doctoraat ook met elkaar vergeleken. Het belangrijkste onderscheid is vooral de mate waarin het drainerende kanaal al dan niet doorloopt en of dit effect heeft op de waterdichtheid en het drainerende vermogen van de voegverbinding. Drie van dergelijke varianten worden weergegeven in onderstaande figuur.

De oplossing die hier wordt voorgesteld zou een geringer risico hebben op waterinfiltratie dan de oplossing uit US 2019/0078323 A1 en EP3482009 A1, waar het contact veel gevoeliger is voor de hierboven opgesomde toleranties. Het gaat bovendien ook over een geïntegreerde oplossing, waarbij waterdichting, luchtdichting en drainage in één product geïntegreerd worden dat in één keer kan worden aangebracht.
OCBC is de octrooicel van Buildwise opgericht in samenwerking met de Dienst Intellectuele Eigendom van de FOD Economie/ SPF Economie/ FPS Economy om de bouwsector bewust te maken van het belang van intellectuele eigendom, octrooibescherming en octrooien als een bron van technische informatie.
Contact
Heb je een vraag? Wij helpen je graag verder!