Dit artikel is gebaseerd op een rapport van WIPO, het World Intellectual Property Office. Het rapport heeft tot doel innovatie in kaart te brengen op gebied van Hulpmiddelen/Assistieve Technologie en dit op basis van de feitelijke gegevens die in octrooidatabanken zijn terug te vinden. Het volledige rapport is terug te vinden op de website van WIPO.
Laatst gewijzigd: 18 juli 2024
6 min
Assistieve technologie of hulpmiddelen
Assistieve technologie of hulpmiddelen bevat een breed gamma aan producten en oplossingen. Hoewel meer en meer gestreefd wordt naar mainstream oplossingen die zo inclusief mogelijk zijn, zal het belang van deze technologie de komende jaren enkel toenemen ten gevolge de demografische veranderingen en het groter aantal ouderen in onze samenleving. In dit artikel kijken we enkel naar de trends die te maken hebben met ontwikkelingen gelinkt aan de gebouwde omgeving.
In het rapport wordt een onderscheid gemaakt tussen conventionele technologieën, opkomende technologieën en ondersteunende technologieën. Octrooien werden geanalyseerd voor de periode 1998-2019. Voor die periode werden in totaal 117.209 octrooien aangevraagd voor conventionele technologieën en 15.592 voor de opkomende technologieën. In beide categorieën is nog een verdere onderverdeling mogelijk zoals weergegeven in onderstaande tabel. Voor de bouwsector kan het interessant zijn om octrooien die gelinkt worden aan de ‘omgeving’ meer in detail te bekijken
|
Onderwerp |
Conventionele technologie |
Opkomende technologie |
|
Cognitie |
1.377 |
|
|
Communicatie |
6.819 |
1.592 |
|
Omgeving |
20.660 |
1.144 |
|
Gehoor |
14.055 |
4.968 |
|
Mobiliteit |
60.841 |
4.513 |
|
Zelfzorg |
6.225 |
497 |
|
Zicht |
7.999 |
3.033 |
Opkomende technologieën voor de omgeving
De hulpmiddelen voor de omgeving vormen op zich een zeer brede en gefragmenteerde markt waarbij men voor de opkomende technologieën wel een evolutie ziet richting de slimme geconnecteerde woning & het gebruik van robots. Opkomende technologieën kunnen vaak gelinkt worden aan ondersteunende technologieën waarvan er in totaal 9 geïdentificeerd zijn in onderstaande tabel.
|
|
|
Opkomende technologieën voor de omgeving |
|||||||||||
|
Enabling technologies |
Patent families |
Advanced robotics |
New materials |
VR/AR |
A.I. |
A.S. |
Brain-computer/ |
IoT |
A.M. |
A.V. |
|||
|
Smart Homes |
|||||||||||||
|
|
Smart nursing |
107 |
5 |
14 |
65 |
40 |
7 |
28 |
0 |
6 |
|||
|
|
Smart toilets |
||||||||||||
|
|
Lateral and vertical movement |
||||||||||||
|
|
Smart structural components, appliances and accessories |
||||||||||||
|
A.I. = Artificial Intelligence, A.S. = Advanced Sensors, A.M. = Additive Manufacturing, A.V. = Autnomous vehicles |
|||||||||||||
Tabel 1 : Octrooien voor hulpmiddelen die kunnen beschouwd worden als opkomende technologieën en kunnen gelinkt worden aan de gebouwde omgeving
Voor de conventionele technologieën gelinkt aan de omgeving zijn er de hulpmiddelen en apparaten voor thuis en op het werk (68%), hulpmiddelen voor cultuur, recreatie en vrije tijd (14%), alarmen (12%) en hulpmiddelen voor verticale toegankelijkheid (7% - liften en trappen). Hulpmiddelen en apparaten voor thuis en op het werk vormen dus het grootste deel bij conventionele hulpmiddelen, maar ook deze groep kan nog verder worden opgedeeld in verschillende subcategorieën zoals weergegeven in onderstaand overzicht. Sommige daarvan zoals ‘Bath and toilet accessoires’, ‘Entry/exit and openings’ & ‘Building structural components’ kunnen oplossingen opleveren die zowel een hulpmiddel zijn als (onderdeel) van een bouwproduct. Ter illustratie werden een aantal van de 1012 octrooien teruggevonden onder de categorie ‘Entry/exit and openings’ toegevoegd aan onderstaande figuur met een afbeelding & een octrooinummer. De selectie is gebaseerd op het feit dat het over verschillende technische oplossingen gaat en dat octrooibescherming werd aangevraagd in 2 of meerdere landen, waarmee de uitvinder al aangeeft te willen investeren in zijn uitvinding voor bescherming in meerdere landen.
Het gaat over volgende soorten oplossingen:
- Oplossing voor drempelloze schuifdeuren die een ongehinderde passage toelaten – EP3568560B1
- Een gemotoriseerde handgreep uitgerust met sensor die er voor zorgt dat de motor geactiveerd wordt op het ogenblik dat de handgreep gebruikt wordt – EP3521537B1
- Voor rolstoelgebruikers moet er een opstelruimte zijn van minstens 50 cm tussen de muur en de deurklink. Hier wordt een mechanische oplossing voorgesteld wanneer die 50 cm niet aanwezig is – EP 2243905A1
Deze voorbeelden zijn illustratief, ze doen geen uitspraak over de technische geschiktheid van de teruggevonden oplossingen, noch over het feit of deze producten uiteindelijk gecommercialiseerd werden. Ongetwijfeld zijn er ook nog andere oplossingen terug te vinden in de octrooidatabanken, maar dergelijk rapport geeft wel een goed overzicht van de verschillende aspecten waarvoor octrooibescherming wordt aangevraagd en waarvoor dus oplossingen kunnen worden teruggevonden.
Maturiteit en potentiële impact van de technologie
Bij de opkomende technologieën wordt naast een opdeling in categorieën (bovendien een inschatting gemaakt van de maturiteit van de technologie (TRL-niveau), de potentiële impact die de technologie kan hebben en de adoptie van de technologie in de samenleving op basis van 3 vragen (SRL-niveau)[1]
Meer gedetailleerde informatie is terug te vinden op de website van het WIPO:
- Het oorspronkelijke rapport met een omschrijving van de gehanteerde methodologie en de belangrijkste teruggevonden resultaten
- Per onderwerp een overzicht van de meest populaire technologieën, zowel binnen de conventionele als de opkomende technologieën
- Een interactief dashboard waar men gedetailleerde inzichten kan krijgen over trends, spreiding en profiel van de octrooiaanvragers
- Een interactief dashboard waar men gedetailleerde informatie kan terugvinden over de TRL & SRL van opkomende technologieën
Het rapport dateert van 2021 en de teruggevonden octrooien van de periode 1998-2019, aangezien er 18 maanden verlopen tussen de aanvraag van een octrooi en de publicatie in octrooidatabanken zou men die periode vandaag al kunnen uitbreiden tot 2022, mochten ook de zoekqueries openbaar zijn. Dit is jammer genoeg niet het geval, toch vonden we dit rapport voldoende interessant om hier vanuit de Octrooicel een artikel aan te wijden.
Recente artikels
Brandveilige houten gevelbekledingen
17 juli 2024
5 min.
Berekening van de CO2-voetafdruk van gebouwen binnenkort verplicht in het kader van de EPB.
17 juli 2024
5 min.
WIPO Technology Trends 2021: Assistive Technology
16 juli 2024
6 min.
Publicatie van de richtlijnen Eurocode 7 in België: voorgespannen groutankers
11 juli 2024
2 min.
Nieuwe normen voor een circulaire bouw: update voor aannemers en installateurs
09 juli 2024
3 min.
Buildwise partner in matchmaking-event rond digitalisatie en industrialisatie voor een meer duurzame bouw!
09 juli 2024
1 min.
Connection Tour 2024 - exclusief voor aannemers, installateurs en docenten
08 juli 2024
1 min.