Bouwdetails

Prestaties

De bouwdetails die opgenomen zijn in onze databank houden rekening met de hierna hernomen prestatiecriteria.

Stabiliteit

De stabiliteit is een basiscriterium dat gecontroleerd moet worden voor elk onderdeel van een bouwwerk. Bij het ontwerp van een bouwdetail moet de stabiliteit ervan gedurende zijn volledige levensduur gewaarborgd zijn.

Bij de keuze van de materialen en de dimensionering van de elementen van een bouwdetail, dient men rekening te houden met parameters zoals de windweerstand, de overdracht van verticale belastingen en de vervorming van de materialen onder invloed van de erop aangrijpende belastingen.

De dimensionering van bouwelementen komt aan bod in verschillende normen, waaronder ook de Constructieve Eurocodes (normenreeks NBN EN 1990 t.e.m. 1999). De rekenmethoden die voorgesteld worden in deze documenten hebben voornamelijk tot doel om de sterkte van de elementen in de uiterste grenstoestanden (UGT) te waarborgen en te vermijden dat ze in de bruikbaarheidsgrenstoestanden (BGT) tot over een bepaalde grenswaarde zouden vervormen.

Voor meer informatie verwijzen we naar de Normen-Antenne Constructieve Eurocodes.

Brandveiligheid

De brandreglementering oefent een belangrijke invloed uit op de opvatting en de uitvoering van diverse details en aansluitingen in gebouwen. Om brandoverslag via de gevels, via de doorvoeringen van brandwerende wanden en via de compartimentswanden te voorkomen, dient men vanaf het ontwerp weldoordachte keuzes te maken. De brandreglementering bestaat uit verschillende Koninklijke Besluiten en een verscheidenheid aan Belgische en Europese normen aangaande passieve en actieve brandpreventie.

Voor meer informatie verwijzen we naar de Normen-Antenne Brandpreventie.

Waterdichtheid

Waterdichtheid is één van de fundamentele eisen die opgelegd worden aan onze gebouwen. De normering omtrent waterdichtheid situeert zich echter eerder op productniveau (bv. de norm NBN EN 1928 met betrekking tot flexibele banen voor waterafdichtingen of de norm NBN EN 12154 met betrekking tot de waterdichtheid van vliesgevels) dan op het niveau van de bouwdetails zelf. Het is dan ook van belang om al deze producten met een bewezen waterdichtheid met elkaar te verbinden teneinde waterdichte bouwdetails te bekomen.

De waterdichtheidsprestaties van de gebouwschil zijn onder meer afhankelijk van de blootstelling van het gebouw. Zo kan een bouwdetail bij een wand die tegen de regen beschermd is in bepaalde opbouwen een perfecte oplossing vormen en in een andere situatie absoluut ontoereikend zijn.

Verder is ook het te behalen eisenniveau bepalend voor de benodigde waterdichtheidsprestaties. Zowel de bestemming van het gebouw als de vochtgevoeligheid van de binnenafwerking van de wanden hebben een invloed op dit eisenniveau. Ten slotte willen we erop wijzen dat in bepaalde gevallen ook de toegankelijkheidseisen een invloed kunnen hebben op het risico op waterinfiltraties.

Thermische isolatie

De eisen met betrekking tot de thermische prestaties van de bouwdetails van de scheidingsconstructies van een gebouw maken het voorwerp uit van de EPB-regelgeving. In de gewestelijke regelgeving worden deze bouwdetails aangeduid als ‘bouwknopen’.

Wat de thermische prestaties betreft, verwacht men van een bouwknoop enerzijds dat hij toelaat om de warmteverliezen door transmissie (ψ- en χ-factoren) te verminderen en anderzijds dat het risico op oppervlaktecondensatie en schimmelontwikkeling op deze plaats tot een minimum beperkt wordt (temperatuurfactor f). Deze factoren kunnen berekend worden met behulp van programma’s die gebaseerd zijn op de rekennormen zoals de norm NBN EN ISO 10211.

Voor meer informatie verwijzen we naar de Normen-Antenne Energie en binnenklimaat.

Luchtdichtheid

Sedert de invoering van de EPB-regelgeving worden de luchtdichtheidsprestaties in aanmerking genomen bij de berekening van de energieprestatie. De normering omtrent de luchtdichtheid beperkt zich echter tot het productniveau (bv. schrijnwerk, folies, kitten …) en het beproeven van de luchtdichtheid van gebouwen.

In tegenstelling tot de thermische isolatie kan de luchtdichtheidsprestatie van een gebouw of een specifieke bouwknoop niet voorspeld of berekend worden. Het is bijgevolg onmogelijk om een eenduidig verband te leggen tussen de uit te voeren bouwdetails en de luchtdichtheidsprestatie die uiteindelijk gemeten zal worden. Buildwise heeft op het vlak van luchtdichtheid evenwel een lijst kunnen opstellen met prioritair te behandelen bouwknopen, rekening houdend met het belang van de hierdoor veroorzaakte lekken.

Akoestische isolatie

Het akoestische-isolatieniveau wordt steeds door verschillende bouwdetails tegelijkertijd bepaald. Een zorgvuldig ontwerp en een correcte uitvoering van de bouwdetails is dan ook van groot belang om te kunnen beantwoorden aan de eisen voor lucht- en contactgeluidsoverdracht, die voor woongebouwen opgelegd worden door de Belgische norm NBN S 01-400-1. Er dient een onderscheid gemaakt te worden al naargelang de geluidsbronnen zich buiten of binnen het gebouw bevinden.

Voor meer informatie verwijzen we naar de Normen-Antenne Akoestiek.

Toegankelijkheid

Eén van de kwaliteiten van een hedendaags performant gebouw is dat het integraal toegankelijk is. Deze vereiste kan soms echter moeilijk verzoenbaar blijken met andere eisen zoals de lucht- en waterdichtheid. Bepaalde publiek toegankelijke gebouwen moeten beantwoorden aan de gewestelijke regelgeving.

Uitzicht

Bij het ontwerp van de bouwdetails zouden de hierboven vermelde prestaties volgens ons voorrang moeten krijgen op het esthetische aspect. Om ook op langere termijn een bevredigend uitzicht te behouden, moet er bij de uitwerking van de bouwdetails niettemin voldoende aandacht uitgaan naar parameters zoals het risico op vlekvorming, de vroegtijdige veroudering van de materialen en de mogelijkheid om over te gaan tot een regelmatig onderhoud (of een vervanging) van de bouwelementen.

Kostprijs

De complexiteit van een bouwdetail – en bijgevolg ook zijn uitvoeringskost – gaat doorgaans in stijgende lijn naarmate er strengere eisen gesteld worden. Men moet dus redelijk blijven en een evenwicht zien te vinden bij de bepaling van het gewenste prestatieniveau om te vermijden dat de bouwkosten extreem zouden oplopen.