De Bouwproductenverordening (BPV)
Het wettelijk en normaliserend kader voor de Europese eenheidsmarkt van morgen vormt zich dag na dag. De veranderingen, aanpassingen en ook nieuwe normen en reglementen volgen elkaar in een aanzienlijk tempo op. De Europese ambitie voor een harmonisatie van de bouwmaterialen concretiseert zich.
In haar streven naar Europese harmonisering publiceerde de Europese Commissie een aantal richtlijnen. De belangrijkste voor de bouwsector is ongetwijfeld de Bouwproductenverordening (BPV).
Een van de fundamentele voorschriften is "Brandveiligheid". Het bouwwerk moet ontworpen en gebouwd zijn op een manier dat in geval van brand:
- het draagvermogen van het bouwwerk gedurende een bepaalde tijd behouden blijft;
- het ontstaan en de ontwikkeling van vuur en rook binnen het bouwwerk zelf beperkt blijft;
- de uitbreiding van de brand naar belendende bouwwerken beperkt blijft;
- de bewoners het bouwwerk kunnen verlaten of anderszins in veiligheid kunnen worden gebracht;
- de veiligheid van de hulpploegen in acht wordt genomen.
De Europese Commissie (EC) mandateert twee organismen (CEN en EOTA) voor de opstelling van geharmoniseerde technische specificaties. Het uiteindelijke doel is het CE-merk en daarmee het vrije verkeer van producten. Het CE-merk kan aan bouwproducten worden toegekend op voorwaarde dat ze voldoen aan de bepalingen van die eengemaakte technische specificaties. Zo moet het vrije verkeer van ieder product dat voldoet aan de verordening en het CE-merk draagt, in alle lidstaten worden gewaarborgd.
Het is echter niet het doel van de Europese Commissie om het veiligheidsniveau vereist voor de verschillende categorieën van bouwwerken vast te leggen. Om het vereiste veiligheidsniveau vast te leggen blijven de nationale overheden bevoegd.
Meer informatie omtrent de CE-markering en de Bouwproductenverordening kan u terugvinden op de website van Buildwise.
CE-markering
De Europese Commissie mandateert het Comité Européen de Normalisation (CEN) en de European Organisation for Technical Assessment (EOTA) om de eengemaakte technische specificaties uit te werken.
Men onderscheidt de volgende geharmoniseerde techische specificaties:
- geharmoniseerde Europese normen inzake producten (hEN) opgesteld door het CEN;
- Europese technische beoordeling (ETB of ETA voor European Technical Assessment) opgesteld door de EOTA;
- erkende nationale normen (deze optie wordt in de praktijk tot op heden niet toegepast).
CE-markering kan via de geharmoniseerde normen (EN met bijlage ZA) of via een Europees Beoordelingsdocument (EAD).
De fabrikant is persoonlijk verantwoordelijk voor de CE-markering, omdat hij duidelijk de enige persoon is die in staat is om dagelijks na te gaan of de lopende productie aan alle eisen voldoet. Om de CE-markering te mogen aanbrengen (en dus zijn product op de markt te brengen), moet de fabrikant aan een aantal voorwaarden voldoen. In bepaalde gevallen is de tussenkomst van een erkend extern organisme daartoe nodig.
Wat betreft het brandgedrag van producten, voorzien de EC-mandaten 3 mogelijkheden :
- De productcertificatie wordt gevraagd wanneer een brandreactie van de klasse A, B of C (Euroklassen) voorzien is en waarbij bovendien het brandgedrag tijdens de productie kan variëren;
- Men beperkt zich tot initiële prototypeproeven in een extern organisme of onder de verantwoordelijkheid daarvan, voor dezelfde hierboven vermelde brandreactieklassen A, B en C wanneer geen enkele schade aan de producten te vrezen is;
- Ten slotte wordt de eenvoudige verklaring van de fabrikant, zonder tussenkomst van een extern organisme gevraagd voor de brandreactieklassen D, E, F (Euroklassen) of voor de klasse A wanneer de klassering evident is omwille van de aard van het materiaal.
(zie lijst beschikkingen van de Europese Commissie)
In alle gevallen moet de fabrikant zelf de initiële prototypeproeven uitvoeren en een continu productiecontrolesysteem ontwikkelen.
De organismen die proeven, controles en certificaties uitvoeren met het oog op de toekenning van een CE-markering moeten daartoe in België erkend zijn door het Ministerie van Verkeer en Infrastructuur en betekend aan de Europese Commissie. Het organisme moet worden betrokken bij de Benor- en/of ATG-activiteiten en de Europese werkzaamheden inzake normalisatie, goedkeuring en attesten.
Europees Comité voor Normalisatie (CEN)
Sinds de publicatie van de Bouwproductenrichtlijn werd een omvangrijk normalisatiewerk op Europese schaal opgedragen aan het CEN (Comité européen de normalisation, of vrij vertaald het Europees Comité voor Normalisatie), het coördinatieorganisme van de nationale normalisatie-instellingen. Die taak werd verleend door de Europese Commissie via mandaten, die in zekere zin 'bestellingen' van normen zijn. Met dat doel werden in de schoot van het CEN verscheidene Technische Comités (TC) opgericht.
De Technische Comités die actief zijn in de ontwikkeling van normen inzake actieve en passieve brandbescherming zijn in twee groepen ondergebracht :
- Building and civil engineering
- CEN TC 72: Automated fire detection and alarms
- CEN TC 127: Fire safety in buildings
- CEN TC 191: Fixed firefighting systems
- CEN TC 250: Structural Eurocodes
- Health and Safety at the Workplace
- CEN TC 70: Portable fire extinguisher
- CEN TC 192: Fire service equipment
Meer informatie kan gevonden worden op de website van het CEN.
European Organisation for Technical Assessment (EOTA)
Er bestaat eveneens een systeem van Europese technische beoordelingen, beheerd door de EOTA (European Organisation for Technical Assessment). Dit systeem betreft doorgaans de bouwproducten en -technieken en hun toepassingen die niet tot de traditionele en welgekende domeinen (dus beheersbaar door de normen) behoren. De site http://www.eota.eu geeft een goed overzicht van de structuur en activiteiten van de EOTA.
De Belgische Unie voor technische goedkeuring in de bouw (BUtgb) is het officieel erkende Belgische lid van EOTA.