Tips voor de implementatie van BIM in je bedrijf 

Vijf belangrijke stappen

1. Zelfanalyse

2. Basiskennis over BIM

3. De doelstellingen bepalen

4. Het BIM-implementatieplan

5. Testen - evalueren - bijsturen

1. Zelfanalyse

Alvorens je een verandering doorvoert, moet je overtuigd zijn van het nut.

Hiervoor moet je alle aspecten van de huidige toestand van het bedrijf op een rijtje zetten en je daarbij in het bijzonder de volgende vragen stellen:

  • wat zijn de sterke en zwakke punten van de huidige organisatie?
  • waar wordt er tijd verloren? Welke processen zijn niet doeltreffend?
  • waarom veranderen?
  • welke risico’s houdt veranderen in?

Dankzij deze zelfanalyse kun je de algemene problemen van het bedrijf identificeren die moeten worden aangepakt, waaronder ook de problemen die dankzij BIM zouden kunnen worden opgelost (de basiskennis over BIM leren kan tegelijkertijd met de zelfanalyse).

Het kan nuttig zijn om schema’s uit te werken die de huidige processen van het bedrijf in kaart brengen, voor zover die nog niet bestonden.

2. Basiskennis over BIM

Met deze starterskit krijg je de basiskennis onder de knie.

Als je die hebt gelezen, dan is deze stap dus al voltooid. Je kunt dit tegelijk met de zelfanalyse doen.

3. De doelstellingen bepalen

Eenmaal de zelfanalyse uitgevoerd en de BIM-basiskennis onder de knie, kun je de doelstellingen bepalen en rangschikken naar prioriteit. 

Implement 04 Nl

Bepalen van de doelstellingen

Mogelijke doelstellingen zijn:

  • het beperken van incoherenties tussen verschillende informatiebronnen
  • het beperken van het opnieuw invoeren van informatie
  • het verbeteren van de communicatie en samenwerking (intern en met externen)
  • het beperken van incidenten op de werf
  • het verbeteren van de volledigheid en de betrouwbaarheid van de gegevens opgenomen in het as-builtdossier
  • het vergemakkelijken van het beheer en de exploitatie van het uitgevoerde bouwwerk

Rangschikken van de doelstellingen

Eens de doelstellingen zijn bepaald, moeten ze naar prioriteit worden gerangschikt. Het is belangrijk om stap voor stap vooruit te gaan, en niet alles tegelijk te willen doen.

Je kunt bijvoorbeeld een doelstelling selecteren, deze verfijnen (in detail uitwerken), en een plan opstellen om ze te bereiken (zie hierna: implementatieplan).

Implement 05

Samen bepalen en communiceren van de doelstellingen

Als je de medewerkers van bij het begin van het proces erbij betrekt, hen erover inlicht, zal dit bepaalde bezorgdheden wegnemen en zal dit bij hen meer draagvlak en betrokkenheid creëren.

Het samen bepalen van de doelstellingen geniet de voorkeur, net als een doeltreffende communicatie van de doelstellingen. Dat is één van de belangrijkste voorwaarden om te zorgen dat alle medewerkers van het bedrijf de verandering steunen.

Het is belangrijk om telkens te communiceren en dit te blijven doen gedurende de hele duur van de implementatie. Het devies is: “communiceer veel en vaak”.

Relatie tussen de doelstellingen en de BIM-toepassingen

De toepassingen en de doelstellingen naast elkaar plaatsen is een stap die zal helpen bij het opstellen van het implementatieplan (zie volgende stap).

In dit stadium is het ook mogelijk om een eerste versie van overzicht op te maken waarin de toepassingen en de tools met elkaar in verband worden gebracht, en ook de toepassingen met de vereiste BIM-competenties. Dit alles zal echter wel nog grondiger moeten worden uitgediept bij de uitwerking van het BIM-implementatieplan.

4. Het BIM-implementatieplan

Het gaat om het vastleggen van de concrete acties die moeten worden ondernomen om de doelstellingen (zie vorige stap) te bereiken. Belangrijk is om de acties te plannen volgens prioriteit, om ze te begroten en om ze te organiseren.

Opbouwen van een gezamenlijke definitie van BIM

Het opbouwen van een gezamenlijke definitie van BIM binnen het bedrijf is belangrijk om te zorgen voor een geharmoniseerd begrip van wat BIM is en van wat de implementatie van BIM betekent voor het bedrijf.

De aanpassing van de werking van het bedrijf zal pas mogelijk zijn als het nut van deze aanpassing begrepen wordt door de medewerkers van het bedrijf, en als de betrokken personen de nodige ondersteuning genieten. Om de verandering in de praktijk te kunnen beginnen doorvoeren, is ook de steun van het management nodig, want daar ligt de beslissingsmacht.

Bepalen van de noden op HR-vlak

Dit houdt in dat een stand van zaken wordt opgemaakt van de huidige competenties, dat wordt bepaald wat er nodig is aan competenties, en wat er moet worden gedaan om de leemten te vullen tussen de huidige en de vereiste competenties.

Bepaalde functies zullen moeten evolueren, andere moeten misschien worden gecreëerd. Er zal gekozen moeten worden: moeten er intern nieuwe competenties worden aangeleerd? Zo ja, door het opleiden van het huidig personeel of door aanwervingen? Moeten bepaalde taken worden uitbesteed? Om te bepalen wat de impact is van BIM op de traditionele functies in het bedrijf, is het nuttig om voor elke functie de gebruikelijke taken op te lijsten, om de impact van BIM voor elk van die taken te bepalen (moeten er bijvoorbeeld nieuwe tools worden aangeleerd om de taak te kunnen blijven uitvoeren in een BIM-optiek), en om de nieuwe taken te detecteren die bij die functie horen.

Als uit de voorgaande oefening blijkt dat er personeelsleden moeten worden opgeleid, moeten vervolgens de geschikte opleidingsmethodes worden bepaald. Interne opleiding door enkele ‘kampioenen’ of externe opleiding? Opleidingen op maat, of het selecteren uit een lijst van bestaande opleidingen? We herhalen het belang van een draagvlak bij de betrokken personen. Het is ook altijd nuttig om eenvoudig didactisch materiaal te verspreiden onder het personeel.

Als uit de voorgaande oefening blijkt dat het nodig is om mensen aan te werven, dan moet er ook gekeken worden naar het ontwikkelingspotentieel van de persoon, en niet enkel naar de huidige competenties en CV.

Bepalen van de noden op het vlak van materieel

Er bestaan talrijke tools (software en hardware). Een voorstudie te doen om te bepalen welke tools in jouw geval geschikt zijn, welke tools je nodig zal hebben.

Je moet je bijvoorbeeld afvragen welke functie de software moet hebben om te beantwoorden aan je behoeften (naargelang de taken die moeten worden uitgevoerd): moet je met de software BIM-modellen kunnen ‘maken’ of ‘wijzigen’ (enkel tussenkomen voor BIM-modellen opgemaakt door andere actoren)? Moet je met de software ook kunnen modelleren, visualiseren, de kosten ramen, de bouw plannen, enzovoort?

Andere parameters die je in rekening moet nemen: de prijs, hoelang het duurt voor je ermee aan de slag kan/ergonomietijd (opleiding nodig of niet?), de bekendheid van de software (als het een bekende software is, krijg je waarschijnlijk sneller antwoord op je vragen). Is er elk jaar een update voorzien? Zo kun je weten of de software nieuwe functionaliteiten zal bieden, bugs in vorige versies zal oplossen, enzovoort.

Schema’s die de behoeften helpen bepalen

Het kan nuttig zijn schema’s op te stellen waarin de doelstellingen met de toepassingen in verband worden gebracht, de toepassingen met de tools, en de toepassingen met de vereiste BIM-competenties.

Allerlei

Er is (financiële en andere) steun beschikbaar om je te helpen bij het implementeren van BIM in je bedrijf.

Het aanduiden van interne referentiepersonen die hun collega’s kunnen helpen en mee de weg naar verandering kunnen wijzen, is een courante praktijk.

BIM-competenties

5. Testen - evalueren - bijsturen

Testen

De meest succesvolle strategieën voor de invoering van BIM zijn degene die erkennen dat er een aanpassingsperiode nodig is, met steeds hogere eisen in termen van BIM. Eens de grote lijnen werden bepaald, moet je er bijgevolg snel mee van start gaan.

Evalueren

Nagaan of de doelstellingen werden bereikt dankzij de uitvoering van het implementatieplan.

  • Werden de vooraf bepaalde prioriteiten en doelstellingen in acht genomen?
  • Werden alle oorspronkelijk geplande acties uitgevoerd?
  • Wat is het resultaat? Zijn de nodige competenties verworven? Tevredenheid? Wat was de impact?
  • Heeft het plan de verwezenlijking van de objectieven van het bedrijf bevorderd? Heeft het mee gezorgd voor de geplande veranderingen?

Bijsturen

Het implementatieplan is dynamisch. En moet dus voortdurend worden bijgewerkt (opnieuw inplannen van de acties die vruchten hebben afgeworpen, niet herhalen van de acties die geen resultaat hebben opgeleverd).

Het is belangrijk om te leren uit fouten

Fail often, Fail quickly