Ruwbouw en gebouwschil

Ben je als (algemeen) aannemer actief in ruwbouw, gevel- of dakwerken of het plaatsen van buitenschrijnwerk? Wil je weten hoe je de principes van de circulaire economie in de praktijk kunt toepassen? Hieronder beantwoorden we je belangrijkste vragen.

Terug naar : circulaire economie

Kunnen gerecycleerde betongranulaten toegepast worden in stortklaar beton?

In België bestaat een kader waarbinnen gerecycleerde granulaten van voldoende kwaliteit in stortklaar beton kunnen worden gebruikt. Ook is het mogelijk om een BENOR-certificaat te bekomen, mits men binnen de bepaalde grenzen qua omgeving en vervangingspercentage blijft. Meer informatie vind je in dit artikel.

Als je uitgebreidere achtergrondinformatie wenst, verwijzen we je graag door naar deze Innovation paper.

Beton met gerecycleerde granulaten, of meer algemeen circulair beton in de praktijk gebruiken, vereist een aantal acties van verschillende partijen en het oplossen van een aantal aandachtspunten doorheen het proces. Buildwise werkte hiervoor een Praktijkgids uit die je op weg helpt.

Heb je nog vragen, doe dan een beroep op de Normen-Antenne Beton, mortel & granulaten.

Hoe kan je een plat dak meer circulair maken?

Om hergebruik en recyclage van dakdichtingsmaterialen mogelijk te maken, moet je ze op betaalbare wijze kunnen demonteren en moet je de technische kwaliteit van het oude materiaal kunnen inschatten. Betaalbare demontage van dakdichtingsmaterialen kan door te kiezen voor demontabele oplossingen. Zo kan dakafdichting los worden gelegd (ballasten), mechanisch worden bevestigd (via kabels, haken, klittenbandverbindingen, enz.), of omkeerbaar worden verkleefd, als alternatieven voor onomkeerbare verkleving op de dakisolatie of de draagstructuur. De dakopstanden mogen hierbij niet worden vergeten.

Demonteerbaarheid en lange levensduur kunnen ook worden gestimuleerd door as-a-service-verdienmodellen, waarbij de fabrikant of de aannemer eigenaar blijft van het product. Het inschatten van de technische kwaliteit van dakdichtingsmaterialen kan door gebruik te maken van nieuwe systemen voor informatieopslag, zoals een BIM-model dat ook in de gebruiksfase up-to-date wordt gehouden.

Meer informatie

Hoe kan je een hellend dak meer circulair maken?

Bij de constructie van een hellend dak met het oog op circulariteit moet de focus gelegd worden op het in de kringloop houden van de materialen. Dit kan enerzijds door gebruik te maken van gerecupereerde materialen zoals dakpannen, hout en isolatie. Anderzijds kan een veranderingsgericht ontwerp ervoor zorgen dat de materialen later ook in de kringloop blijven. Dit kan bijvoorbeeld door het gebruik van omkeerbare verbindingen en door het vermijden van gespoten isolatie. Meer informatie vind je in dit artikel.

In het Interreg-project FCRBE werd een praktische gids voor hergebruik gerealiseerd met de focus op het beroep van dakdekkers. Hier wordt het hele proces overlopen, van ontmanteling tot hergebruik. De gids vind je hier.

Bij hergebruik van materialen kan het nodig zijn om na te gaan of ze nog voldoen aan aspecten als vorstweerstand, regendichtheid of maatvastheid. In het FEDER-project BBSM werd een technisch kader ontwikkeld dat dit toelaat. Meer informatie vind je hier: Publicaties - BBSM

Hoe kan je als algemene aannemer hergebruik in de praktijk brengen?

Het idee om materialen te recupereren en te hergebruiken roept heel wat vragen op. Hoe je dit als algemeen aannemer best aanpakt in de verschillende fasen van het bouwproces staat uitgebreid beschreven in deze gids.

Enkele richtlijnen:

Het hergebruikpotentieel van bouwmaterialen kan je inschatten met behulp van een hergebruikinventaris en selectiecriteria.
Materialen die typisch door algemene aannemers gerecupereerd kunnen worden, zijn: bakstenen, stalen liggers, isolatiepanelen, natuursteen, stalen hangar constructies en trappen.
Maak gebruik van ontmantelingsproeven om te testen of materialen voldoende demonteerbaar zijn en om een geschikte demontagetechniek te bepalen.
Hou er rekening mee dat er steeds een zeker verliespercentage is.
Traceerbaarheid van de hergebruikmaterialen is belangrijk om hun geschiktheid achteraf te kunnen aantonen.
Goede afspraken zijn nodig om de verantwoordelijkheden voor bepaalde taken te verdelen.
Besteed voldoende aandacht aan de opslag van de materialen zowel naar beschermende maatregelen als naar de kostprijs ervan.
Werk met professionele leveranciers van hergebruikmaterialen of bouw een netwerk uit voor specifieke materialen zodat je voldoende controle hebt over leverbaarheid en kwaliteit.
Volg de procedure uitgelegd in de gids om de onzekerheden met betrekking tot de technische performantie van hergebruikelementen weg te nemen en hun performantie te onderbouwen.
In principe kunnen de meeste hergebruikmaterialen op dezelfde manier geplaatst worden als nieuwe materialen. Men moet echter rekening houden met mogelijke imperfecties (afwijkende afmetingen, visuele afwijkingen,...) of met mogelijke incompatibiliteit tussen oude materialen en nieuwe materialen (cementmortel vs. kalkmortel,...).
De belangrijkste (extra) kosten die bij hergebruik mogelijk zijn: arbeidskrachten, aangepaste manier van werken, extra logistiek, onderbouwing van de technische prestaties en traceerbaarheid bewaren.
De belangrijkste (extra) opbrengsten die bij hergebruik mogelijk zijn: vermijden van afvalbeheerkosten, vermijden transportkosten (bij hergebruik in situ), goedkopere aankoopprijs t.o.v. nieuwe materialen, inkomsten te wijten aan verbetering bedrijfsimago of extra diensten.

Hoe kan je als schrijnwerker hergebruik in de praktijk brengen?

Het idee om materialen te recupereren en te hergebruiken roept heel wat vragen op. Hoe je dit als schrijnwerksbedrijf best aanpakt in de verschillende fasen van het bouwproces staat uitgebreid beschreven in deze gids.

Enkele richtlijnen:

Het hergebruikpotentieel van bouwmaterialen kan je inschatten met behulp van een hergebruikinventaris en selectiecriteria.
Materialen die typisch door algemene aannemers gerecupereerd kunnen worden zijn: spanten, liggers, kepers, gelijmd gelamineerd hout, bekistingspanelen, hout van maritieme toepassingen, schuurhout, planken verzaagd uit liggers, buitenschrijnwerk, binnendeuren, binnentrappen, parket, lambrisering en plaatmateriaal.
Maak gebruik van ontmantelingsproeven om te testen of materialen voldoende demonteerbaar zijn en om een geschikte demontagetechniek te bepalen.

Hou er rekening mee dat er steeds een zeker verliespercentage is.
Traceerbaarheid van de hergebruikmaterialen is belangrijk om hun geschiktheid achteraf te kunnen aantonen.
Goede afspraken zijn nodig om de verantwoordelijkheden voor bepaalde taken te verdelen.
Besteed voldoende aandacht aan de opslag van de materialen zowel naar beschermende maatregelen als naar de kostprijs ervan.
Werk met professionele leveranciers van hergebruikmaterialen of bouw een netwerk uit voor specifieke materialen zodat je voldoende controle hebt over leverbaarheid en kwaliteit.
Volg de procedure uitgelegd in de gids om de onzekerheden met betrekking tot de technische performantie van hergebruikelementen weg te nemen en hun performantie te onderbouwen.
In principe kunnen de meeste hergebruikmaterialen op dezelfde manier geplaatst worden als nieuwe materialen. Men moet echter rekening houden met mogelijke imperfecties (afwijkende afmetingen, visuele afwijkingen, coatings of verf, resten van metalen delen, aantastingen...) of met mogelijke incompatibiliteit tussen oude en nieuwe materialen.
De belangrijkste (extra) kosten die bij hergebruik mogelijk zijn: arbeidskrachten, aangepaste manier van werken, extra logistiek, extra bewerkingen, onderbouwing van de technische prestaties en traceerbaarheid bewaren.
De belangrijkste (extra) opbrengsten die bij hergebruik mogelijk zijn: vermijden van afvalbeheerkosten, vermijden transportkosten (bij hergebruik in situ), goedkopere aankoopprijs t.o.v. nieuwe materialen, inkomsten te wijten aan verbetering bedrijfsimago of extra diensten.